De Ballsaver: geen tovermiddel wel een hulpmiddel voor duurzaamheid

Waarom zijn tennis- en padelballen zo snel op hun retour? De oorzaak is eenvoudig: de druk, die ervoor zorgt dat de bal goed stuit, sla je er met een paar keer spelen uit. Tenzij je met drukloze ballen speelt, maar die zijn op den duur slecht voor je arm. Daardoor moet je telkens nieuwe ballen kopen: wereldwijd worden er meer dan 350 miljoen ballen geproduceerd, ieder jaar. In Nederland wordt de jaarlijkse hoeveelheid ballen, die op de afvalhoop verdwijnen, op zo’n 4 miljoen geschat.

Is daar niks aan te doen?

Experiment

Tegen deze achtergrond is er op tennis- en padelvereniging Keltenwoud een experiment met zogenaamde ballsavers gestart. Clubleden konden een ballsaver met korting aanschaffen dankzij een financiële ondersteuning van Keltenwoud (Bennekom) en advocatenkantoor Van Veen te Ede.

In ruil voor de korting moest na de testtijd (tussen augustus en november 2018) een evaluatieformulier worden ingevuld. Er zijn 50 ballsavers verkocht en 80% van de mensen hebben het formulier ingevuld.

Wat is een ballsaver?

Het doel van een ballsaver is om de bal weer op zijn oorspronkelijke druk te krijgen of te behouden. Hiervoor zijn twee manieren bedacht: via het samendrukken van de lucht in een koker en het via een pompje toevoegen van lucht in een koker of plastic zak.

De Amerikaanse Gexco TennisBallSaver (TBS) en de Spaanse Tubo maken gebruik van een koker, die uit twee helften bestaat. Deze schroef je in elkaar waardoor de lucht binnen de koker samen wordt geperst. Hierdoor ontstaat een druk van circa 15 psi (pounds per square inch) ofwel 1 kg/m2. Dit is dezelfde druk als die in een nieuwe bal zit (om precies te zijn 14,7 psi).

De andere twee middelen (de Nieuw-Zeelandse PressureBall en de Spaanse BallRescuer) maken gebruik van een pompje (een handpomp met autoventiel, die je erbij kunt aanschaffen), waarmee je lucht (dus druk) toevoegt. Bij de PressureBall kun je de druk opvoeren tot 20 psi, bij de BallRescuer zelfs tot 35 psi.

Bevindingen over de ballsaver

De belangrijkste conclusie is dat – áls de instructie voor gebruik duidelijk is én er geen natte of té oude ballen in de ballsaver worden gestopt, de ballen langer goed blijven dan zonder ballsaver.

Na zo’n 6 – 8 keer spelen blijft de bal nog op druk maar wordt soms kaal of juist pluizig. Dat laatste kan komen door het spelen bij vochtig weer en lijkt weinig met het gebruik van de ballsaver te maken hebben. De kokers met een ventiel (Pressureball en de Ballrescuer), waardoor de druk op te voeren was boven de 15 psi, lieten de beste resultaten zien. Met één aantekening: als je de druk bij oude ballen meteen naar 30-35 psi verhoogt, dan lopen de ballen juist leeg!

Een nieuw blik ballen met drie ballen kost tussen de 6 en 13 euro; als de ballen 2 of 3 keer langer meegaan, dan heb je de aanschaf van een ballsaver (tussen de 20 en 30 euro) er al snel uit. De ballsaver gaat lang mee, veel langer dan de ballen...

Het milieu zal je dankbaar zijn: de afvalhoop van tennis- en padelballen zal door het gebruik van een ballsaver aanmerkelijk kunnen slinken.

Verschillen per ballsaver

De Pressureball (drie stuks) is door de jeugdcommissie van Keltenwoud getest: die was lovend over het resultaat. Oude ballen leefden weer op: slechts 3 van de 24 ballen werden onbruikbaar. Kortom: een toernooileiding zou goed gebruik kunnen maken van de Pressureball.

De BallRescuer liet verschillende uitkomsten zien: van laaiend enthousiast tot niet aanbevelenswaardig. Dit laatste hing vooral samen met het niet kunnen vinden van een passende koker. De instructie maakt daar wel gewag van, maar is moeilijk te begrijpen. Degenen met een passende koker waren wel enthousiast.

De meningen over TBS en Tubo liepen uiteen: ‘helpt helemaal niks’, ‘niet aan te raden’, ‘merk geen verschil’ tot en met ‘gemakkelijk’, ‘fijn zo’n koker’, ‘de ballen blijven lang goed’. Iets meer mensen waren positief dan negatief.

De TBS scoorde iets beter dan de Tubo qua gebruiksgemak. De laatste bal was moeilijker uit de Tubo te krijgen dan uit de TBS. Ook was de schroefdop moeilijker vast én los te krijgen.

Voor beiden werd als nadeel benoemd dat er geen variant voor 4 ballen was.

Helaas kan er geen uitspraak gedaan worden over het verschil per type bal omdat dit aspect niet altijd is ingevuld. Het vermoeden is, dat hoe beter (en vaak duurder) de bal, des te meer profijt van de ballsaver.

Bevindingen over de gebruikers

Uit het experiment werd nog meer duidelijk, namelijk over de gebruikers zelf.

Het blijkt dat mensen niet veel met nieuwe ballen spelen; of ze doen mee aan georganiseerde competities of toernooien waar ballen aangeleverd worden, spelen vaak met de ballen van anderen (?!) of ze spelen liever met oude ballen.

Het blijkt dat het gebruik van de ballsaver niet altijd duidelijk is. Dit komt doordat de instructie niet goed gelezen of begrepen wordt. Iemand wilde er zelfs een drukloze bal instoppen.

Het blijkt dat mensen allerlei zaken aan de ballsaver toeschrijven die op zijn zachts gezegd vreemd overkomen, zoals “de ballen ogen kleiner”, “de ballen worden juist zachter”.

Padelers zijn positiever over de ballsavers dan tennissers. Dat kan aan het type mens liggen. Maar het kan ook zijn dat bij padel de druk niet zo snel uit de bal wordt geslagen. Bij tennis is dat na het eerste gebruik al 25%.

En tot slot: het blijkt dat mensen zeer uiteenlopende meningen hebben, maar wel de moeite hebben genomen om hun mening te geven. Veel lof daarvoor.

Aanbevelingen

Boven alles: doe geen natte of drukloze ballen (ja, dat was een vraag) in de ballsaver. Laat de natte ballen eerst drogen. En heb je hele oude ballen, draai de koker dan 1 keer per drie dagen open en dicht, dan wel pomp er nog wat lucht  (=druk) bij, omdat de oude ballen de overdruk voor een deel hebben opgesoupeerd. Het revitaliseren duurt echter zeker drie tot vier weken. Het lukt trouwens niet altijd om hele oude ballen te revitaliseren.

En houd in de gaten: hoe ouder de ballen, des te voorzichtiger je de druk moet opvoeren. Dat wil zeggen nooit meer dan 25 psi voor het revitaliseren van oude ballen, en 14,7 psi voor behoud van nieuwe ballen.

De Pressureball leent zich goed voor toernooi-organisatoren en competitieleiders. Er kunnen 8 ballen in. Het is alleen een beetje gedoe om de zak op te pompen.

Bij de BallRescuer (voor 3 en 4 ballen) moet een betere instructie over de te gebruiken kokers komen; nog beter is het om een koker die goed aansluit mee te leveren. Dit ‘totaalproduct’ is trouwens al op de markt, maar alleen voor drie ballen: de Pascal Box voor 3 ballen, met de mogelijkheid tot een druk van 48 psi (niet getest).

De Tubo en TBS is er nu voor drie ballen; het zou fijn zijn als die ook voor vier ballen te koop zou zijn. Als je de ballen in de koker een week of langer niet gebruikt, draai de koker nog eens open om extra druk te creëren.

Vaseline op de rand helpt goed als die niet goed open- of dicht draait.

Het lijkt erop dat de Spaanse Tubo meer geschikt is voor de kleinere padelballen. Echter, bij meting van tennis- en padelballen blijkt er meestal geen verschil in de grootte van de bal.

Een – niet getest- alternatief is de Tourna Restore Tennisball Pressurizer: een doorzichtige koker, ook voor 3 ballen.

Waar te koop?

*= niet getest

Voor op- of aanmerkingen op dit artikel: schrijf naar  marjo@oudetennisballen.com